Analiza techniczna jest określana jako zbiór technik, których celem jest prognoza przyszłej ceny lub kursu wybranego aktywa. Mogą to być papiery wartościowe, surowce lub waluty. Analiza techniczna jest jednym z popularnych sposobów na określanie przyszłej ceny Bitcoina. W pierwszej części tego artykułu przedstawiono ogólną charakterystykę analizy technicznej, natomiast reszta przedstawia wskaźniki oraz wzorce, które są stosunkowo często wykorzystywane do analizy BTC.
Celem analizy technicznej jest oszacowanie momentów, w których inwestor powinien zdecydować się na zakup lub sprzedaż aktywa. Analiza techniczna czerpie z analizy statystycznej. Nieco upraszczając ogólną charakterystykę analizy technicznej można powiedzieć, że wykorzystywane modele zakładają, że cena akcji zmienia się według powtarzalnych schematów.
Schematy te mogą przyjąć formę możliwych do odczytania na wykresie figur geometrycznych lub formę wyliczeń dokonywanych na podstawie wskaźników statystycznych. Analiza techniczna zakłada, że ceny podlegają trendom oraz, że historia się powtarza i tym samym, na podstawie danych historycznych można wysnuć prognozy na przyszłość.
Różnica, w stosunku do analizy fundamentalnej polega na tym, że analiza techniczna nie uwzględnia czynników makroekonomicznych. Dane wykorzystywane do prognozowania przyszłej wyceny są odczytywane bezpośrednio z wykresu. Mimo, że analiza techniczna istotnie różni się od analizy fundamentalnej to oczywiście obie metody mogą być stosowane równocześnie. Analiza fundamentalna odpowiada na pytanie jakie aktywo warto kupić lub sprzedać, natomiast analiza techniczna wyjaśnia, kiedy to uczynić.
Bitcoin to kryptowaluta o której słyszał niemal każdy. Tymczasem trzeba odnotować, że została wprowadzona dopiero w 2009 roku. Oznacza to, że historia najpopularniejszej kryptowaluty jest wciąż dosyć krótka.
Kluczowa zasada działania polega na tym, że jest to kryptowaluta zdecentralizowana. W przypadku standardowych walut fiducjarnych działanie waluty opiera się na zaufaniu do emitenta centralnego. W przypadku Bitcoina sytuacja jest zupełnie odmienna i tutaj podstawą jest bezpieczeństwo jakie zapewnia topologia sieci peer-to-peer. Do działania sieci wykorzystywana jest technologia blockchain, która czuwa nad bezpieczeństwem transakcji. BTC nie jest powiązane z jakimikolwiek bankami lub rządami.
Osoby posiadające Bitcoin (BTC) mają swój klucz kryptograficzny za pomocą którego mogą przyjmować oraz odbierać środki. Transakcje mogą być dokonywane za pomocą oprogramowania na komputerze, smartfonie lub na tak zwanym zimnym portfelu sprzętowym.
Bardzo charakterystycznym elementem BTC jest ustalenie ograniczenia podaży jednostek BTC na poziomie 21 milionów sztuk, co wywiera mocną presję deflacyjną. Tym samym eksperci oceniają, że jest to kryptowaluta, która nie jest narażona na inflację.
Mocna presja deflacyjna sprawia, że wiele osób w Bitcoinie upatruje sposób na zatrzymanie wartości pieniądza w czasie. Większość osób zainteresowana Bitcoinem myśli o nim jako o inwestycji. Warto odnotować, że jest to aktywo, które jest wyjątkowo narażone na bańkę spekulacyjną, w szczególności, że popularność Bitcoin (BTC) stale rośnie.
Tym samym, wielu inwestorów zastanawia się nad odpowiednim momentem wejścia oraz wyjście z inwestycji korzystając z różnych metod wyceny. Analiza BTC jest pasjonującą grą, gdyż kurs tej kryptowaluty stale podlega nieustannym wahaniom. Różnice w wycenie występują oczywiście w przypadku wszystkich innych instrumentów finansowych, ale to właśnie kryptowaluty charakteryzują się wyjątkowo dużymi wahaniami.
Kilkanaście lat istnienia BTC oraz innych kryptowalut jednoznacznie pokazało, że dynamika rynku jest znacznie bardziej żywa i niespokojna w stosunku do tego, co można zaobserwować na rynku akcji lub na rynku forexowym, co oczywiście wyraźnie wpływa na ryzyko inwestycji.
Czasami inwestorzy starają się przewidzieć odpowiedni moment wejścia oraz wyjścia z inwestycji na podstawie wydarzeń makroekonomicznych oraz na podstawie spływających wiadomości branżowych. Poniżej wymieniamy kilka przykładów, które na pewno nie mogły umknąć każdemu kto stale obserwuje wciąż zmieniający się kurs BTC.
Powyżej podano tylko kilka przykładowych informacji, które w ostatnich latach interesowały osoby inwestujące w BTC. Nie jest to jednak to, co głównie interesuje osoby skupiające się na analizie technicznej. Analiza techniczna to bardziej matematyczne podejście do wyceny aktywa.
Większość powyższych informacji ma wpływ na długoterminowe podejście do inwestycji, natomiast analiza techniczna korzysta z narzędzi, które mogą być przydane w zarówno w przypadku przypadku strategii krótkoterminowych jak i długoterminowych.
Oczywiście wycena BTC oraz innych kryptowalut nie zawsze musi być skorelowana z danymi historycznymi, dlatego jedynym rozsądnym rozwiązaniem wydaje się umiejętne łączenie informacji napływających z rynku wraz z analizą techniczną. Innymi słowy wycena kryptowaluty śmiało może się opierać na wycenie fundamentalnej oraz technicznej. Mimo to nie każdy entuzjasta kryptowalut stosuje łączenie obu metod.
Kurs BTC może wędrować w trzech kierunkach – można odnotować wzrost, spadek lub utrzymanie. Jeśli trend jest wzrostowy to mówimy o tym, że rynek jest czasie byczego nastawienia (ang. bull market), gdy z kolei trend jest spadkowy to mówimy o rynku niedźwiedzim. Niektórzy sugerują się trendem i decyzje o sprzedaży i zakupie uzyskują właśnie w ten sposób.
Trzeba mieć na uwadze, że charakterystyczną cechą BTC oraz innych kryptowalut jest to, że w obrębie jednego trendu występuje wiele korekt oraz wycofań, przez co wielu początkującym osobom może wydawać się, że trend został przełamany co jest błędną obserwacją.
Trend wzrostowy lub spadkowy może zawierać nawet kilkanaście mniejszych odbić. Dla inwestorów, którzy spędzili już trochę czasu na analizie kursu BTC jest to bardzo oczywiste, jednak dla początkujących inwestorów niewielkie fluktuacje w ramach jednego większego trendu mogą być dużą przeszkodą w zachowaniu zimnej krwi i pozostaniu przy wcześniej założonej strategii inwestycyjnej.
Średnia krocząca jest często wykorzystywanym wskaźnikiem wykorzystywanym do predykcji ceny BTC. Zasada działania średniej kroczącej pozwala odrzucić krótkoterminowe wahania cen, tak, aby wynik nie był zaburzony przez typowe dla kryptowalut krótkie fluktuacje.
Średnia krocząca oczywiście może być obliczona niemal dla dowolnego okresu czasowego. Jednak dobrą praktyką stało się liczenie średniej dla 50, 100 lub 200 dni. Oczywiście średnia krocząca nie będzie dobrą miarą, gdy analizie zostanie poddany zbyt krótki okres czasu.
Sprawdzając średnie kroczące dla BTC można się spotkać z wykładniczą średnią kroczącą, która większą wagę nadaję nowszym danym z wykresu. Tym samym średnia wykładnicza (EMA) jest bardziej wrażliwa na nowsze doniesienia z rynku od standardowej tak zwanej prostej średniej kroczącej (SMA).
Ponadto, można się spotkać z wieloma innymi odmianami średnich kroczących. Między innymi ważona średnia krocząca (WMA) lub średnia krocząca Hulla (HMA).
Średnie kroczące są miernikiem uchodzącym za dobre narzędzie do badania możliwego impetu ceny oraz badania trendu. Trzeba mieć na uwadze, że średnia krocząca jest wskaźnikiem opóźnionym i raczej nie jest rekomendowana do prognozowania przyszłych ruchów.
Jest to miernik wykorzystywany do potwierdzenia widocznego trendu. Warto wiedzieć, że średnie nie są skutecznym narzędziem, gdy na rynku występuje konsolidacja (trend boczny).
Jak można interpretować średnie kroczące? Średnie nałożone na wykres są przedstawiona w postaci linii o nieregularnym kształcie. Popularne zastosowanie średniej kroczącej to nałożenie na wykres średniej krótko terminowej i długoterminowej.
Jeśli krótkoterminowa średnia przecina poruszając się w górę długoterminową średnią (taka sytuacja nosi nazwę Golden Cross - Złoty Krzyż) to oznacza byczy trend. Jeśli jest odwrotnie, to nastawienie do trendu jest niedźwiedzie (Death Cross – Krzyż śmierci).
Podstawą analizy średniej kroczącej jest sprawdzenie jak wytyczona średnia jest daleko od aktualnego kursu. Jeśli kurs jest wyraźnie oddalony od obliczonej średniej to można się spodziewać, że kurs będzie podążał w jej kierunku (w górę lub w dół).
Co jeszcze warto wiedzieć o średnich kroczących? Gdy na wykresie są widoczne coraz krótsze fale na średniej krótkoterminowej to oznacza, że można spodziewać się korekty. Czym średnia krocząca jest bardziej wypłaszczona tym badany trend jest słabszy.
Gdy szukamy predykcji przyszłych ruchów cen na wykresach kryptowalut, bardzo często można się spotkać z informacjami na temat punktu wsparcia oraz oporu.
Punkt wsparcia jest miejsce znajdującym się poniżej aktualnej ceny. Jest to punkt, w który wskazuje na to, że prawdopodobna jest zmiana ceny na wzrostową. Z kolei punkt oporu to miejsce, które znajduje się powyżej aktualnej wyceny i stanowi barierę dla wzrostu ceny powyżej tego punktu.
Punkty tego typu są identyfikowane poprzez analizę przeszłych zdarzeń. Co ciekawe, nie ma jednej metody, która wyznacza strefę wsparcia lub oporu. Jest kilka metod, które opierają się na różnych danych.
Podstawowa metoda mówi o tym, że punktem oporu jest miejsce, w którym ilość zleceń sprzedaży przeważa nad zleceniami kupujących co spycha kurs niżej. W przypadku punktu jest to miejsce, w którym popyt na dane aktywo przeważa nad podażą.
Ponadto, dane jakie czasami bywają brane pod uwagę przy wyznaczaniu punktu wsparcia i oporu to między innymi:
Jeśli kurs waluty wraca do określonego punktu wsparcia lub oporu kilkukrotnie to punkt ten się wzmacnia i staje się coraz bardziej wyrazisty dla analityków. Trzeba odnotować, że nie każdy punkt jest tak samo wyrazisty w związku z czym podział na lżejsze oraz mocniejsze punkty jest w pełni naturalny.
Podczas wyznaczania punktów wsparcia oczywiście trzeba ustalić dla jakiego zakresu czasowego chcemy określić punkty wsparcia i oporu. W przypadku BTC inwestorzy z reguły szukają punktów na wykresach wielomiesięcznych lub wieloletnich.
Wyznaczanie punktów to krok ku temu by wyznaczyć linię i poziom wsparcia oraz oporu. Kilka punktów, które na wykresie da się połączyć za pomocą poziomej linii wyznacza poziom wsparcia (support zone) lub poziom oporu (resistance zone).
Poziomy Fibonacciego to kolejny popularny przykład analizy technicznej. Jest to metoda, która wykorzystuje tak zwany złoty podział. Jest to podział odcinka na dwie części, w taki sposób, aby stosunek długości dłuższej części odpowiadał stosunkowi długości dłuższej części do długości całego odcinka. Prościej rzecz ujmując jest to po prostu liczba 1,61803 39388. Liczba ta wynika z poniższego wzoru.
Złoty podział jest o tyle niezwykłą liczbą, że powtarza się on w wielu różnych aspektach życia. Jest to liczba, która uchodzi za naturalną proporcję różnych rzeczy występujących we wszechświecie. Innymi słowy, współczesna nauka zauważa, że złoty podział występuje w różnych obszarach.
Między innymi: malarstwo (zachowanie proporcji), architektura (np. proporcje zachowane przy budowie starożytnego Panteonu), biologia (cykle fal mózgowych, schemat ułożenia ludzkiego ciała, nerwy liści), optymalizacja (metoda złotego podziału), matematyka (szerokie zastosowanie, najpopularniejszy jest związek z ciągiem Fibonacciego, poza tym podobnych przykładów jest wiele więcej), finanse (analiza wykonywana na rynkach finansowych).
Zgodnie ze złotą liczbą Fibonacciego w analizie technicznej stosowane są współczynniki 0,382 (38,2%), 0,500 (50%), 0,618 (61,8%). Każdy kolejny poziom jest większy od poprzedniego o 1,618. Takie zastosowanie złotej liczby na rynkach finansowych jest znane pod nazwą łuk Fibonacciego lub zniesienia Fibonacciego.
Poziomy te są wykorzystywane do określania poziomów wsparcia oraz oporu. Zazwyczaj na wykresie wyznaczane są trzy łuki (może być więcej), które są ustosunkowane do lokalnego szczytu lub dołka. Łuki przecinają linie trendu pomiędzy ostatnimi maksymalnymi odchyleniami. Ogólne założenie zastosowania takich poziomów opiera się na teorii, że podczas kroczenia ceny zgodnie z trendem możliwe jest wybicie lub cofnięcie się kursu do określonych poziomów, które są powiązane z współczynnikami wynikającymi ze złotej liczby.
Odcinki Fibonacciego można także nanieść na wykres na osi czasu. W tym wypadku przyjmują formę pionowych a nie poziomych linii. Oznacza to, że mierzony jest okres czasu pomiędzy wystąpieniem ekstremum w wycenie określonego instrumentu finansowego.
Krytycy zastosowania poziomów Fibonacciego wskazują, że wyznaczenie kilku dosyć uniwersalnych minimów oraz maksimów w naturalny sposób zwiększa prawdopodobieństwo zatrzymania się ceny na którymś z naniesionych na wykres poziomów.
Relative strength index, znany jako RSI, to wskaźnik określający siłę trendu. Jest to ceniony wskaźnik siły względnej, który służy do mierzenia szybkości oraz zmiany ruchów cen. Opiera się na danych z wybranego przedziału czasowego. RSI jest ceniony i wielokrotnie udowodnił, że nieprzypadkowo jest jednym z najbardziej popularnych wskaźników wykorzystywanych w analizie technicznej. Jest on oparty o średnią ruchomą i przyjmuje wartości z zakresu od 0 do 100.
Do obliczenia potrzebujemy A) średnią wartość wzrostu cen zamknięcia z y dni oraz B) średnią wartość spadku cen z zamknięcia z y dni. Podzielenie jednej wartości przez drugą (A/B) daje RSI.
Zazwyczaj RSI powyżej 70 oznacza sygnał nakierowujący inwestora na dokonanie sprzedaży. Natomiast niski poziom wskaźnika osiągający poziom poniżej 30 to sygnał kupna. Oczywiście interpretacja jest tylko umowna i wyłącznie od strategii inwestora zależy jaką wysokość wskaźnika RSI określi jaką wystarczającą by na tej podstawie dokonywać zakupu lub sprzedaży. Niektórzy np. stosują poziomy 80 oraz 20 punktów.
MACD – wskaźnik konwergencji/dywergencji średnich ruchomych. MACD mierzy siłę trendu i przedstawia sygnały dotyczące sprzedaży lub zakupu. Wskaźnik ten opiera się na różnicy pomiędzy różnymi średnimi kroczącymi.
Średnie kroczące, które najczęściej są brane pod uwagę to EMA (wykładnicza średnia krocząca) oraz SMA (prosta średnia krocząca). W praktyce odejmuje się średnią długookresową od krótkookresowej. Zazwyczaj stosowana jest średnia z 26 oraz 12 okresów. Pomocniczo do MACD potrzebna jest linia sygnału. Jest to średnia z powstałej linii MACD (zwykle w postaci średniej wykładniczej). Na wykresie MACD przyjmuje formę linii lub histogramu (tak zwane pionowe słupki).
Jeśli linii MACD przecina linię sygnału wspinając się na wykresie od dołu do góry, to można to traktować jako sygnał zapowiadający trend wzrostowy (tym samym zachęcający do zakupów). Jeśli z kolei linia sygnału jest przecinana od góry do dołu, to jest to sygnał rekomendujący sprzedaż. Upraszczając, wskaźnik MACD pomaga dostrzec różnicę pomiędzy różnymi średnimi kroczącymi i tym samym umożliwia inwestorowi dokładniejszą identyfikację trendu.
Zadaniem oscylatora stochastycznego jest zmierzenie stopnia zmiany ceny pomiędzy cenami z jednego okresu. Takie działanie potrafi potwierdzić lub zaprzeczyć tezę o utrzymaniu się trendu. Działanie tego oscylatora opiera się na obserwacji, odnotowującej, że w przypadku trendów wzrostowych ceny kształtują się zazwyczaj blisko górnej granicy wahań. Natomiast w przypadku trendów spadkowych zbliżają się do dolnej granicy wyznaczonego zakresu.
n – ilość okresów, Cena maksymalna lub minimalna z określonej liczby okresów wstecz.
Wstęgi określają dolne oraz górne granice cenowe. Środkowa wstęga jest n-okresową średnią ruchomą. Górna wstęga stanowi k-krotność n-okresowego odchylenia standardowego powyżej środkowej wstęgi. Natomiast dolna wstęga to k-krotność n-okresowego odchylenia standardowego poniżej środkowej wstęgi. Zazwyczaj jako k przyjmuje się wartość 2. Natomiast n = 20 okresów. Wstęgi Bollingera naniesione na wykres bardzo przejrzyście przedstawiają zmienność rynku. Z punktu widzenia inwestora rozsądne wydaje się być sprzedawanie aktywa, gdy kurs zbliża się do górnej granicy oraz kupowanie w momentach, gdy kurs jest bliższy dolnej granicy.
Parabolic SAR jest wskaźnikiem, który określa na wykresie poziomy zatrzymania oraz odwrócenia trendu. Nie wchodząc w szczegóły dotyczące sposobu obliczania tego wskaźnika wystarczy zauważyć, że wskaźnik wygenerowany za pomocą narzędzia analitycznego za pomocą intuicyjnych kropek pokazuje obszary poniżej lub powyżej ceny. Kropki poniżej ceny wskazują na trend wzrostowy. Kropki powyżej ceny wskazują na trend spadkowy.
Kupować należy, gdy kropki naniesione na wykres znajdują się pod obecną ceną. Moment na sprzedaż występuje, gdy kropki występują ponad aktualną ceną. Co ciekawe zgodnie z danymi z „COMPARISON OF THREE TECHNICAL TRADING METHODS VS. BUY-AND-HOLD FOR THE S&P 500 MARKET “autorstwa Timothy C. Pistole na podstawie 17 letnich badań uznano, że SAR osiąga nawet 95% skuteczności. Oczywiście nie jest to badanie wykonywane w oparciu o BTC, jednak mimo tego potwierdza, że Parabolic SAR jest wskaźnikiem, o którym warto wiedzieć.
Według teorii fal Eliota wycena aktywa zmienia się zgodnie z cyklami bazującymi na ciągach liczb Fibonacciego. Zgodnie z teorią rynek porusza się wykorzystując określoną ilość szczytów i dołków. Wskaźnik ten opiera się na podstawie analizy naturalnego rytmu psychologii tłumu na rynku. Dlatego fale Eliota mają zastosowanie na rynkach, które mają wielu uczestników. Jest to wskaźnik chętnie analizowany w przypadku BTC.
Głowa z ramionami to jeden z najczęściej wymienianych wzorców podczas analizy BTC. Jest to moment, w którym trend wzrostowy powoli zaczyna tracić swój impet. Tym samym pojawia się charakterystyczny układ umownie przypominający głowę oraz ramiona. Jest to klasyka analizy technicznej i jedna z podstawowych struktur cenowych odwracających trend wzrostowy. Jest to struktura składająca się z trzech maksimów. Lewy szczyt oznacza lewie ramię, środkowy szczyt, czyli tak zwana głowa to najwyższy szczyt, po którym następuje trzeci niższy szczyt oznaczający prawie ramię.
Poza zaobserwowaniem wzorca na wykresie trzeba też odnotować czy wielkość obrotów w momencie kształtowania się głowy jest mniejsza niż w trakcie kształtowania lewego ramienia. Jest to charakterystyczny moment zapowiadający osłabienie się trendu wzrostowego. Podczas prawego ramienia wolumen obrotów powinien być jeszcze mniejszy. Potwierdzeniem udanego odczytania danych z wykresu powinien być późniejszy spadek ceny. Inwestor, który zauważy taki schemat na wykresie powinien się zastanowić nad sprzedażą, aby uchronić się przed spadkiem wyceny.
Przykładem wzorca oznaczającego kontynuację trendu są np. tak zwane proporczyki. Jest to sytuacja, w której występuje duży ruch (np. wzrostowy) po którym następuje okres konsolidacji. Wykres w takim momencie przypomina maszt z flagą. Okres konsolidacji powinien mieć niższy wolumen natomiast momentowi wybicia towarzyszy wyższy wolumen.
Proporczyki są obserwacją, która powinna nastawiać inwestorów byczo. W proporczyku ruchy ceny regularnie słabną aż do momentu, w którym występuje kolejne wybicie. Inwestor zauważający proporczyki może wykorzystać moment, w którym cena się konsoliduje przypominając flagę po to, aby zakupić dany instrument finansowy jeszcze przed prognozowanym wybiciem. Dla potwierdzenia obserwacji wielu inwestorów łączy proporczyki z innymi wskaźnikami analizy technicznej np. wraz z RSI.
Klin zwyżkujący to wzorzec na wykresie, który można zaobserwować podczas krótkich wzrostów przy długotrwałych spadkach (lub podczas ostatniej fazy hossy). Klinem nazywamy układ na wykresie w postaci wzrostów, po których następują spadki. Zazwyczaj takie wzrosty i spadki mają co najmniej 4 punkty zwrotne. Ogólnie podczas tak zwanego klinu utrzymuje się trend wzrostowy natomiast wolumen transakcji maleje.
Gdy wzrosty i spadki zaczynają być coraz mniejsze może oznaczać to sygnał sugerujący spadek ceny. Z pozoru brzmi to dosyć skomplikowanie jednak, gdy przyjrzymy się wykresom szybko można zauważyć, że rozpoznanie klina nie jest bardzo trudne. Podobną sytuacją jest klin zniżkujący, który również składa się z co najmniej czterech punktów zwrotnych. W klinie zniżkującym zapowiadany jest wzrost cen co sugeruje podjęcie decyzji o kupnie.
Przykładem wzorca oznaczającego kontynuowanie wcześniejszego ruchu są trójkąty. Tego typu formy są wyznaczone przez dwie zbieżne linie poprowadzone przez dwa maksima oraz dwa minima. Tym samym wyznaczane są cztery punkty oraz dwie linie.
W uproszczeniu, jeśli te linie się zbiegają przypominając trójkąt to możemy mówić o spodziewanej kontynuacji trendu. Trójkąty mogą przybrać formę trójkąta zniżkującego lub zwyżkującego. Tym samym poza utrzymaniem się wyceny na podobnym poziomie mogą także sugerować spadek lub wzrost cen. Wyższy szczyt oznacza bycze nastawienie. Natomiast niskie ustawienie wierzchołka trójkąta oznacza niedźwiedzie prognozy.
O dywergencjach mówimy wtedy, gdy zauważalna jest niezgodność pomiędzy informacjami pochodzącymi ze wskaźników a wzorcami wykresów. Zauważenie dywergencji powinno być sygnałem zwiększającym prawdopodobieństwo korekty.
Elementem jakiego nie można pominąć jest analiza japońskich wykresów świecowych. Każda świeca jest opisem akcji cenowej w określonym przedziale czasowym. Świeca jest tworzona w oparciu o cenę otwarcia, maksymalną odnotowaną cenę oraz najniższą odnotowaną cenę w danej jednostce czasu.
Tym samym czytanie danych z wykresu świecowego dostarcza pełnych informacji na temat aktualnej oraz przeszłej wyceny danego instrumentu finansowego. Jeśli oglądany jest wykres z godzinnymi interwałami to oglądając dane dotyczące jednej doby zobaczymy na wykresie 24 świece, przy czym każda świeczka informuje o zachowaniu się świecy podczas określonej godziny. W przypadku 15 minutowych interwałów byłoby to 96 świec w ciągu jednej doby. Z jakich elementów składa się świeca?
Czytając wykresy świecowe poza odczytaniem suchych danych na temat wyceny można także dostrzec sygnały na przyszłość. Na przykład, jeśli widoczne są długie knoty na szczycie wzrostowych (byczych) świec to może oznaczać, że siła trendu wzrostowego spada i wkrótce trend może się skończyć lub może się pojawić nowy trend o innym nachyleniu. Natomiast w przypadku długich knotów na świecach spadkowych (niedźwiedzich), można się spodziewać odwrócenia trendu.
Ponadto, osoby analizujące wykresy świecowe trudnią się odczytywaniem sygnałów na podstawie układu świeczek. Wprawieni analitycy są w stanie rozpoznać kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt rożnych układów świeczek, które mogą sugerować bycze lub niedźwiedzie sygnały. Kilka prostych przykładów przedstawiamy poniżej.
Spadająca gwiazda – formacja ta przypomina odwrócony młot. Niewielki korpus, niewielki dolny cień (lub brak), wyraźny górny cień. Jest to formacja, która sygnalizuje spadki po trendzie wzrostowym.
Świecznik Three black crows – trzy czerwone spadkowe następujące świece, które są niedźwiedzim sygnałem.
Doji – świeca, której cena otwarcia i cena zamknięcia są takie same. Doji jest praktycznie pozbawione korpusu (pudełka) i składa się z knotu. Jest to oznaką braku zdecydowania co może oznaczać istotne zmiany na rynku. Doji które jest zbudowane z długiego dolnego konta można interpretować jako delikatną oznakę nadchodzącej hossy. Z kolei Długi knot wzrostowy może oznaczać delikatną oznakę nadchodzącej bessy.
Odpowiedź na pytanie dotyczące skuteczności analizy technicznej nie może być jednoznaczna. Analiza techniczna na pewno jest przydatnym narzędziem, gdyż porządkuje pewne powtarzalne zachowania rynku. Inwestorzy, którzy biorą pod uwagę analizę techniczną i widzą pewne schematy w mają pewną przewagę nad inwestorami, którzy podczas analiz nie uwzględniają analizy technicznej. Takie wskaźniki jak RSI, oscylator stochastyczny, MACD oraz wiele innych można spotkać na platformach giełdowych.
Współczesny inwestor nie potrzebuje samodzielnie trudzić się nad ich wyliczaniem, natomiast do zadań inwestora pozostaje to co najtrudniejsze, czyli ich prawidłowa interpretacja. Niemal każda kryptowaluta na czele z BTC ma pewne powtarzalne schematy, obok których nie można przejść obojętnie. Pozyskanie wiedzy na temat analizy technicznej oraz dołożenie do tego analizy fundamentalnej może być bardzo pomocne w uzyskaniu przewagi na konkurencyjnym rynku.
Spis treści
