Kopanie kryptowalut to temat, który interesuje wiele osób. Zewsząd słyszymy o zmieniających się cenach BTC, ETH oraz innych cyfrowych walut. Jednocześnie znacznie mniej się słyszy na temat tego jak je wydobywać. Na czym polega kopanie kryptowalut? Jak rozpocząć przygodę z kopaniem kryptowalut? Czy można rozpocząć przygodę z kopaniem przy wykorzystaniu laptopa? Czy kopanie w chmurze to dobry pomysł? Co to jest koparka kryptowalut? I wreszcie najważniejsze – czy kopanie kryptowalut się opłaca?
Zanim przejdzie się do konkretnych informacji o tym jak rozpocząć swoją przygodę z kopaniem kryptowalut najpierw trzeba zrozumieć na czym polega ten proces. Poniżej w uproszczony, lecz zarazem zrozumiały sposób opisujemy jaka jest istota kopania kryptowalut. Żeby zrozumieć ten proces trzeba odnieść się do tego jak działa blockchain na którym oparty jest bitcoin oraz inne kryptowaluty.
Fundamentalną zasadą sieci blockchain jest rozproszone sieciowe tj. działanie systemu bez jednostki centralnej. Oznacza to, że nie ma jednego centralnego komputera, serwera lub jakiejkolwiek innej centralnej infrastruktury technicznej która by udostępniała moc obliczeniową potrzebną do obsługi sieci. Jako obsługę sieci rozumiemy zatwierdzanie nowych bloków i dołączenie ich do powstałego wcześniej łańcucha bloków. Dzięki temu procesowi możliwe jest:
Sprzęt komputerowy zwany koparką kryptowalut udostępnia moc obliczeniową wykonując zaawansowane obliczenia i tym samym umożliwia płynne działanie transakcji kryptowalutowych. Za wykonane zadania jakie wykonuje koparka użytkownik otrzymuje coś w rodzaju nagrody, która jest zgodna z algorytmem Proof of Work (PoW). To jak duża będzie nagroda jest uzależnione od hashrate oraz hashpower czyli od jednostek miary mocy obliczeniowej koparki. Należy wiedzieć, że wydajność koparki jest opisywana w haszach na sekundę (H/s).
Czym większa jest moc obliczeniowa koparki tym szybciej wykonywane są zadania i tym większa jest przyznawana nagroda dla górnika. Podsumowując, górnicy na całym świecie rywalizują pomiędzy sobą, który z nich najszybciej rozwiąże problem (określany jako hash). Ten kto poprzez udane obliczenia potwierdzi transakcje kryptowalutową otrzymuje nagrodę w postaci części kryptowaluty dla której w pewnym sensie pracuje.
Do kopania kryptowaluty w tradycyjny sposób potrzebne jest wykorzystanie sprzętu w postaci komputera lub dedykowanej koparki. Standardem jest stosowanie zestawów składających się z wielu kart graficznych o dużej wydajności. Na rynku można znaleźć dwa typy koparek:
Dlaczego warto kopać kryptowaluty za pomocą koparki ASIC? Układy przeznaczone specjalnie pod kopanie krypto pobierają mniej mocy niż GPU/CPU, jednocześnie moc liczona w postaci hashrate jest znacznie wyższa w stosunku do konkurencyjnych rozwiązań. Poza tym układy ASIC są cenione za mniejsze rozmiary w stosunku do GPU.
Koparki zbudowane w oparciu o ASIC mają jednak istotną wadę w tej postaci, że tego typu urządzenie może być wykorzystane jedynie do kopania jednej określonej monety. Jeśli więc planujesz kopać BTC to nie możesz już wydobyć Litecoin za pomocą tego samego sprzętu. Układy ASIC pomimo dużej wydajności są używane znacznie rzadziej niż zestawy karty graficzne / procesor.
GPU/CPU to jednostka przypominająca komputer, który jest wyposażony w kilka kart graficznych. Za pomocą takiej koparki można kopać różnego rodzaju kryptowaluty bez względu na ich typ.
Najważniejsze spośród wyżej wymienionych podzespołów to karta graficzna oraz zasilacz. Pozostałe elementy nie mają dużego wpływu na efektywność w kopaniu kryptowalut. Złożenie własnej koparki kryptowalut nie jest dużo bardziej skomplikowane od złożenia komputera. Najbardziej widoczna różnica dotyczy wykorzystania riserów do podłączenia kart graficznych.
Wyposażenie się w sprzęt, to oczywiście połowa sukcesu - do pełni potrzebujemy oprogramowania.
Obsługa programów umożliwiających kopanie kryptowalut nie jest trudnym zadaniem. Można nawet uznać, że jest to bułka z masłem, która ogranicza się do pobrania oprogramowania, założenia konta użytkownika i dosłownie kilku intuicyjnych kliknięć w celu uruchomienia koparki. W razie ewentualnych problemów z intuicyjnością obsługi dla większości wymienionych powyżej rozwiązań można znaleźć szczegółowe instrukcje w Internecie.
Warto także poszukać tutoriale w formie video, które licznie są publikowane w sieci (np. na YouTube). Ponadto, trzeba odnotować, że z reguły producenci oprogramowania oferują support dla swoich użytkowników.
Naszym subiektywnym zdaniem spośród wyżej wymienionych oprogramowani szczególnie często stosowane jest HiveOS oraz NiceHash. Obie platformy są chętnie stosowane przez użytkowników, gdyż są cenione za intuicyjność oraz efektywne bezproblemowe działanie.
Oczywiście to na jaką platformę się zdecydujemy w dużej mierze zależy od indywidualnych preferencji oraz od własnoręcznie przeprowadzonych testów. Warto odnotować, że niektóre z wyżej wymienionych rozwiązań pracują na systemie Windows lub macOS a niektóre na systemie Linux.
Większość rozwiązań jest płatnych (natomiast są też darmowe, które pobierają 0% prowizji oraz brak opłaty zryczałtowanej). Przykładowe ceny to np. 2 USD za jedno stanowisko lub 1% prowizji z wykopanej kryptowaluty. Oznacza to, że z reguły nie są to wysokie opłaty. Ceny oczywiście są różne i przed zdecydowaniem się na konkretne oprogramowanie trzeba najpierw się zapoznać z cennikiem podanym na stronie producenta oprogramowania.
Wiemy już co jest potrzebne do zbudowania koparki zarówno od strony software oraz hardware, teraz zastanówmy się jaka jest opłacalność. Żeby przedstawić opłacalność takiego przedsięwzięcia poniżej posłużono się trzema kalkulacjami.
W pierwszej przedstawiono, jak może opłacać się kopanie za pomocą jednostki PC o wartości około 11 000zł. Natomiast w drugim przykładzie posłużono się typową koparką kryptowalut, której cena to kilkanaście tysięcy złotych. Ponadto, w dalszej części artykułu sprawdzamy jak gamingowy laptop z bardzo wysokiej półki sprawdza się jako sprzęt do kopania krypto.
Zakup kompletnego komputera stacjonarnego (wyposażonego w bardzo lubianą przez górników kartę RTX 3080) to koszt około 11 000. Prędkość kopania wynosi 100 mH/s, natomiast pobór prądu to około 350W. Szacowany przychód (uwzględniając ceny ETH z lipca 2021 oraz odjęcie kosztu zużycia prądu według stawki 0,65 zł 1kWh) to ponad 7000 zł.
Tym samym sprzęt tego typu po odjęciu kosztów prądu zwraca się w całości w około półtora roku. W kalkulacji nie ujęto podatku PIT od uzyskanego przychodu, który wynosi 19%. Podatek powinien być zapłacony od tych kryptowalut, które zostały wymienione na waluty fiducjarne (np. na złotówki). Nie ujęto również opłat stałych za prąd, które wynoszą około kilkadziesiąt złotych niezależnie od tego czy korzystamy z prądu czy też nie.
Powyżej przedstawiono kalkulację przedstawiającą skorzystanie z koparki kryptowalut, która jest wyposażona w 6 kart graficznych Nvidia GTX 1660 SUPER i zużywa 720W. Kopiąc za pomocą takiej koparki ETH można uzyskać minimalną prędkość na poziomie 120MH/s. Zakładając, że roczna opłata za prąd wyniesie 4 555 zł, to roczny zysk po uwzględnieniu kosztów w postaci rachunku za prąd wyniesie około 5 945 zł.
Kwota wydaje się zadowalająca jednak trzeba wziąć pod uwagę, że zakup takiego urządzenia to koszt rzędu 14 000zł. Przez co na zwrot poniesionych nakładów trzeba poczekać ponad dwa lata. Na tym przykładzie widać, że stosując koparkę, która pobiera ilość prądu nieznacznie większą od komputera stacjonarnego można osiągnąć całkiem zadowalające wyniki.
Warto mieć na uwadze, że wynik ten można wyraźnie polepszyć, jeśli znajdzie się koparkę osiągającą podobne wyniki w niższej cenie. Przeglądając popularne portale ogłoszeniowe czasami można znaleźć sprzęt w okazyjnych cenach, dzięki czemu czas zwrotu z inwestycji może być znacznie krótszy.
Ponadto, szukając możliwości w zakresie ograniczenia kosztów warto wykorzystać panele fotowoltaiczne. Oczywiście zakup instalacji fotowoltaicznej wiąże się z dużym kosztem rzędu kilku lub nawet kilkunastu tysięcy złotych.
Trzeba jednak pamiętać, że wyprodukowany prąd, poza tym, że może być wykorzystany do kopania kryptowalut można także wykorzystywać na własny użytek. Zaplanowanie takiej instalacji w przemyślany sposób sprawia, że poniesione nakłady na zakup paneli słonecznych mogą się zwrócić w zaledwie kilka lat. Dlatego też wielu kryptowalutowych górników z chęcią przygląda się takiemu rozwiązaniu.
Osoby rozpoczynające swoją przygodę z kopaniem kryptowalut bardzo często zastanawiają się czy zakup koparki jest konieczny. Wiele osób obawia się zakupu sprzętu, który jest kosztowny i sprawia wrażenie maszyny, która jest skomplikowana w obsłudze.
Tym samym pojawia się pytanie o opłacalność kopania kryptowalut za pomocą laptopa. Poniżej sprawdzamy to na przykładzie laptopa gamingowego wyposażonego w laptopową kartę graficzną RTX3080.
Laptop wysokiej klasy wyposażony w mocną kartę RTX 30xx kosztuje około 10 000zł. Oczywiście jest to mocno uśredniona kwota, bo da się znaleźć modele o kilka tysięcy tańsze oraz te dużo droższe. Efektywność jaką jest w stanie uzyskać taka karta to 40-50 Mh/s. W efekcie laptop podłączony przez całą dobę 365 dni w roku jest w stanie wygenerować ETH o wartości około 1750zł. Oznacza to, że koszt zakupu laptopa zwróci się dopiero po ponad 3 latach.
Jeśli porównamy te wyniki do osiągów jakie pozwalają uzyskać standardowe koparki kryptowalut, to nie jest to oszołamiający wynik. Trzeba mieć na uwadze, że standardowa koparka ma w przemyślany sposób zaprojektowane chłodzenie. Natomiast laptop jest urządzeniem kompaktowym zaprojektowanym do zupełnie innych działań i może się przegrzewać lub uszkodzić na skutek intensywnej eksploatacji. Wielu producentów zdaje sobie z tego sprawę, dlatego coraz częściej nie można skorzystać z gwarancji jeśli laptop był wykorzystywany do kopania kryptowalut.
Trzeba jednak mieć na uwadze, że wszystkie powyższe kalkulacje mają charakter poglądowy i mogą znacznie odbiegać od rzeczywistych danych. Nie można traktować przedstawianych w tym artykule kalkulacji na zasadzie rekomendacji. Na rzeczywiste zwroty z inwestycji wpływ może mieć wiele zmiennych, które nie zostały ujęte w powyższej symulacji.
Trzeba mieć na uwadze ryzyko inwestycyjne i wiedzieć, że kryptowaluty mogą oferować bardzo atrakcyjne zyski, ale jednocześnie ich nie gwarantują. Wiele zależy od aktualnego kursu wybranej kryptowaluty. Na przykład osoby, które kopały ETH w lutym 2021 roku mogły zarobić aż 300% więcej niż w grudniu 2020 i tym samym czas zwrotu z inwestycji mógł się skrócić np. z planowanych 1-2 lat do zaledwie kilku miesięcy.
Oznacza to, że na ostateczne zyski duży wpływ może mieć to czy kurs danej kryptowaluty jest aktualnie podczas hossy lub bessy. Inwestycje w krypto trzeba planować w perspektywie kilkuletniej tak aby chwilowe zawahania kursu nie miały decydującego wpływu na to czy uda się zrealizować plan. Poza intensywnymi wahaniami kursu trzeba odnotować, że kolejnym ryzykiem są zmiany dotyczące trudności wykopywania kryptowalut.
Kopanie Bitcoin obecnie jest dużo trudniejsze niż kilka lat temu. Jeszcze mocniej sytuacja może się zmienić w przypadku ETH. Aktualnie zewsząd da się usłyszeć pogłoski że wejdzie Ethereum 2.0, które będzie oparte na algortymie Proof of Stake i tym samym opłacalność kopania Ethereum będzie dużo niższa niż obecnie. Prawdpodobnie w tym momenecie górnicy będą zmuszeni znaleźć inne altcoiny, które nadają się do kopania i pogodzić się z tym, że uzyskują niższe stopy zwrotu niż te które zostały ujęte w powyższych kalkulacjach.
Żeby całe przedsięwzięcie były efektywne to trzeba zastanowić się które kryptowaluty wydobywać. Powyżej przedstawiono kalkulacje dla ETH, gdyż to właśnie Ethereum jest często wybieraną kryptowalutą przez górników. Jednak przygotowując się na Ethereum 2.0 warto sprawdzić jakie inne altcoiny nadają sie do kopania. Doświadczony górnik cały czas poszukuje okazyjnych altcoinów, które dają ponadprzeciętne stopy zwrotu.
W poniższej tabeli posłużono się kalkulacją dla wspomnianej wcześniej karty graficznej RTX3080. Wyliczenia pochodzą ze strony kryptex.org (stan na lipiec 2021 r.) i biorą pod uwagę koszt zakupu energii elektrycznej (zgodnie ze stawką wynoszącą około 65gr kWh).
Z powyższej listy jednoznacznie wynika, że zyski mocno zależą od wybranej kryptowaluty. Przykład Monero lub Sero, pokazuje, że kopanie niektórych kryptowalut może nawet generować straty. Oczywiście kwoty jakie można uzyskiwać z kopania poszczególnych altcoinów zmieniają się praktycznie każdego dnia. Dlatego w momenecie, gdy czytasz ten artykuł prawdopodobnie każda z wyżej wymienionych kryptowalut ma inną efektywność.
W powyższym zestawieniu zabrakło BTC. Czy najpopularniejsza kryptowaluta jest już nie opłacalnym kąskiem dla górników? Na początku historii bitcoina górnicy otrzymywali 50 bitcoinów nagrody. W 2012 roku wielkość nagrody została ograniczona do 25 jednostek, po czym w 2016 roku do 12,5 jednostek i 15 maja 2020 roku do 6,25 jednostek. Innymi słowy co 4 lata nagroda przyznawana górnikom jest o połowę mniejsza. Proces ten nazywany jest halvingiem.
Fundamentalną zasadą BTC jest mocna presja deflacyjna, które wynika z ograniczonej ilości jednostek (maksymalna ilość jednostek BTC to 21 milionów) oraz właśnie z halvingu. W przeciwieństwie do tradycyjnych walut fiducjarnych niemożliwe jest dodrukowanie dowolnej ilości monet. Stopniowa redukcja nagrody zapewnia większą stabilność kryptowaluty oraz ochronę przed inflacją. Do tej pory wydobyto około 18,5 miliona BTC co stanowi wyraźną większość. Pozostałe 3,5 miliona BTC będzie wydobywane aż do 2140 roku!
Wiele farm to zorganizowane przedsiębiorstwa dofinansowywane przez duże fundusze inwestycjne. Znane są ogromne farmy o wielkości boiska piłkarskiego, które wykorzystują tysiące paneli słonecznych.
Niegdyś kopanie najsłynniejszej kryptowaluty było naturalnym wyborem górników. Dzisiaj jednak zdecydowanie więcej uwagi skupia się na kopaniu altcoinów, które po prostu oferują wyższe zyski. Można uznać, że kopanie BTC tradycyjnymi kartami graficznymi jest po prostu nie opłacalne. Do kopania najpopularniejszej z kryptowalut wykorzystuje się wyspecjalizowane urządzenia takie jak Antminer.
Tak zwane kopanie online to raczej propozycja dla użytkowników, którzy nie mogą sobie pozwolić na zakup kosztownego sprzętu komputerowego lub po prostu nie chcą z różnych względów posiadać koparki kryptowalut. W uproszczeniu kopanie w chmurze polega na tym, że użytkownicy inwestują swoje środki w wyspecjalizowaną firmę kopiącą kryptowaluty.
Firma powinna wykorzystywać pozyskane fundusze na zakup infrastruktury technicznej. Następnie w umownej formie przekazuje część swojej mocy obliczeniowej użytkownikowi. Oczywiście odbywa się to w postaci podzielenia się zyskami. Innymi słowy cloud mining to po prostu wynajmowanie koparek.
Zaletą takiego rozwiązania jest to, że nie musimy się martwić utrzymaniem infrastruktury technicznej (awarie sprzętu, serwis oraz chłodzenie to zagadnienia jakie nie zawracają naszej głowy). Wystarczy wpłacić pieniądze niczym na lokatę bankową i czekać na wypłacenie zysków. Niestety kopanie w chmurze ma też swoje poważne minusy.
Kopanie online stało się polem do wielu nadużyć. Większość firm oferujących taką możliwość to po prostu oszustwa, jednak mimo wszystko nie można każdej oferty kopania w chmurze wrzucać do jednego worka. Poniżej przedstawiamy kilka platform tego typu.
Pierwszym przykładem jest Multiminig. Jest to darmowe oprogramowanie, które obsługuje ponad czterdzieści tysięcy kopaczy z całego świata. Każdy zarejestrowany użytkownik otrzymuje jedną godzinę darmowej mocy hash. Więcej mocy obliczeniowej można uzyskać płacąc za usługę premium lub polecając platformę nowym użytkownikom.
Platforma MinerFarm za usługę kopania w chmurze pobiera niewielką opłatę rzędu $5 miesięcznie. Użytkownicy mogą skorzystać z udostępnionych zasobów GPU oraz CPU. Kopanie odbywa się za pomocą urządzeń ASIC.
Kolejny przykład to strona StormGain. Jest to aplikacja instalowana na urządzeniu mobilnym (działającym w oparciu o Androida lub iOS). Jest to prosta aplikacja, którą po prostu wystarczy zainstalować by czerpać drobne zyski.
Co ciekawe aplikacji tego typu jest znacznie więcej jednak większość z nich nie daje zbyt dużych korzyści finansowych. Raczej jest to typ platformy dedykowany dla osób, które poszukują okazji na drobny zarobek niż dla tych, którzy poszukują możliwości inwestycyjnych. Nie można idei kopania kryptowalut w chmurze skreślać z góry.
Jednak zalecamy szczególną ostrożność.
Raczej większość poważniejszych inwestorów decyduje się na zakup fizycznej jednostki w celu samodzielnego kopania. Tak czy inaczej kopanie w chmurze to ciekawa idea, która może jeszcze sporo namieszać na rynku kryptowalut.
Wiele osób, które zakupiły sprzęt i zostały kryptowalutowymi górnikami stwierdziło, że kopanie kryptowalut nie jest łatwym kawałkiem chleba. Wydobywanie kryptowalut kilka lat temu mogło uchodzić za żyłę złota, tymczasem obecnie jest to wymagająca dziedzina. Zyski osiągają tylko Ci górnicy, którzy dysponują dużymi mocami obliczeniowymi.
Kluczem jest zakup sprzętu w dobrej cenie, wybór odpowiedniej kryptowaluty oraz sumienne nieprzerwane działanie zgodnie z założonym planem. Mimo, że osiąganie zadowalających zysków jest znacznie trudniejsze niż kilka lat temu to chętnych nie brakuje. Wraz ze wzrostami kursu BTC lub ETH niemal wprost proporcjonalnie przybywa osób, które poznają tajniki kryptowalutowego górnictwa.
Naszym zdaniem, rzeczywiście sytuacja na rynku kryptowalut się zagęszcza, jednak nie oznacza to, że osiąganie satysfakcjonujących zwrotów z inwestycji jest niemożliwe. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z różnych ryzyk. Obecnie czarną chmurą wiszącą nad kryptowalutowymi górnikami jest wejście Ethereum 2.0. Mimo to, prawdopodobnie sprytni górnicy znajdą inne altcoiny, które będą się nadawały do kopania.
Na koniec podkreślamy, że każda inwestycja wiąże się z ryzykiem i nie inaczej jest w przypadku kopania kryptowalut. Każdy kto liczy na szybkie i pewne zyski raczej nie ma odpowiedniego podejścia do tego by osiągnąć sukces na polu inwestycyjnym. Nie można żadnego słowa z tego tekstu traktować na zasadzie porady inwestycyjnej. Tak czy inaczej rynek kryptowalut daje wiele możliwości i jest dostępny praktycznie dla każdego.
W odpowiedzi na zbyt wysoki popyt na karty i zbyt niską podaż, producent postanowił wypuścić nowe karty o oznaczeniu LHR (Lite Hash Rate), które przy wykryciu wydobycia kryptowalut obcinają wydajność karty, przez co nie jest możliwe ich wykorzystywanie przez górników.
Górnicy nie są zainteresowani ograniczonymi kartami, które nie są opłacalnym sposobem wydobywania waluty cyfrowej, ale prawdopodobnie w perspektywie czasu LHR zostanie pominięty, przez co dostępne karty z logo Nvidii znów wrócą do koparek.
Ranking kryptowalut:
Wróć do kursówSpis treści
